Άρθρο 08 Βιβλίο αποθήκης, παραγωγής - κοστολογίου, τεχνικών προδιαγραφών

Ο επιτηδευματίας που πωλεί αγαθά για δικό του λογαριασμό ή για λογαριασμό τρίτων ή για ίδιο λογαριασμό και για λογαριασμό τρίτων, εφόσον κατά τις δύο προηγούμενες διαχειριστικές περιόδους τα ετήσια ακαθάριστα έσοδα του υπερέβησαν το ποσό των πέντε εκατομμυρίων (5.000.000) ευρώ ή το ποσό των έξι εκατομμυρίων πεντακοσίων χιλιά­δων (6.500.000) ευρώ προκειμένου για επιτηδευματία που πωλεί τα α­γαθά του εκτός της χώρας κατά ποσοστό άνω του ογδόντα τοις εκατό (80%), τηρεί βιβλίο αποθήκης. Στο βιβλίο αποθήκης καταχωρούνται για κάθε αγαθό οι αγορές και οι πωλήσεις κατά είδος, ποσότητα και αξία και η ποσοτική διακίνηση κατά είδος και ποσότητα κατά την εισαγωγή και εξαγωγή. Τα αγαθά των τρίτων παρακολουθούνται ξεχωριστά τουλάχισ­τον κατά είδος και ποσότητα.

2.^(Ζ>Ο επιτηδευματίας που ενεργεί επεξεργασία για ίδιο λογαριασμό ή για ίδιο λογαριασμό και για λογαριασμό τρίτων, εφόσον κατά τις δύο προη­γούμενες διαχειριστικές περιόδους τα ετήσια ακαθάριστα έσοδα του υπε­ρέβησαν το ποσό των πέντε εκατομμυρίων (5.000.000) ευρώ ή το ποσό των έξι εκατομμυρίων πεντακοσίων χιλιάδων (6.500.000) ευρώ προκει­μένου για επιτηδευματία που πωλεί τα προϊόντα του εκτός της χώρας ή ενεργεί επεξεργασία και για λογαριασμό κατοίκου άλλης χώρας κατά πο­σοστό άνω του ογδόντα τοις εκατό (80%) του συνόλου των ετήσιων ακα­θάριστων εσόδων του κλάδου επεξεργασίας, τηρεί βιβλίο αποθήκης πρώτων υλών, έτοιμων προϊόντων και υποπροϊόντων. Στο βιβλίο απο­θήκης καταχωρούνται, για κάθε αγαθό, οι αγορές και πωλήσεις κατ’ εί­δος, ποσότητα και αξία και η εντός και εκτός της επιχείρησης ποσοτική διακίνηση κατ’ είδος και ποσότητα. Όταν ο επιτηδευματίας ενεργεί επε­ξεργασία και για λογαριασμό τρίτων, στο βιβλίο αποθήκης παρακολου­θούνται οι πρώτες ύλες και τα έτοιμα προϊόντα των τρίτων ξεχωριστά τουλάχιστον κατ’ είδος και ποσότητα.

Η αξία κτήσης των πρώτων υλών, που διατέθηκαν για την επε­ξεργασία, καθώς και το κόστος των έτοιμων προϊόντων και υποπροϊόν­των που παράχθηκαν, αναγράφεται στο βιβλίο αποθήκης στο τέλος της διαχειριστικής περιόδου και μέχρι την προθεσμία σύνταξης του ισολογισ­μού.

Βοηθητικές ύλες και υλικά συσκευασίας παρακολουθούνται στο βιβλίο αποθήκης συνολικά μόνο κατ’ αξία σε αντίστοιχο λογαριασμό.

Ο παραπάνω επιτηδευματίας ο υπόχρεος σε τήρηση βιβλίου απο­θήκης εκδίδει δελτίο εσωτερικής διακίνησης για την εντός της ημέρας ε­ξαγωγή από την αποθήκη προς την παραγωγική διαδικασία πρώτων υλών, ιδίων ή τρίτων ή την επαναφορά τους στην αποθήκη, καθώς και για τα εντός της ημέρας παραχθέντα έτοιμα προϊόντα και υποπροϊόντα που εισάγονται στην αποθήκη ετοίμων. Στο δελτίο εσωτερικής διακίνη­σης αναγράφεται το είδος και η ποσότητα των αγαθών που διακινούνται, καθώς και ο χώρος προέλευσης και προορισμού των αγαθών.

3.    Προκειμένου για επιτηδευματία που έχει παράλληλα με τον κλά­δο εμπορίου και ξεχωριστό κλάδο επεξεργασίας, η υποχρέωση τήρησης του βιβλίου αποθήκης κρίνεται αυτοτελώς για κάθε κλάδο.

4.    Ο επιτηδευματίας που υποχρεώνεται σε τήρηση βιβλίου αποθή­κης τηρεί αυτό σε δύο συνεχείς διαχειριστικές περιόδους και σταματά την τήρηση του από την επόμενη διαχειριστική περίοδο εκείνης που για δεύ­τερη συνεχή διαχειριστική περίοδο δεν υπερέβη το εκάστοτε ισχύον όριο. Υποχρέωση τήρησης του βιβλίου αποθήκης δημιουργείται εκ νέου από την επόμενη διαχειριστική περίοδο εκείνης που για δεύτερη συνεχή δια­χειριστική περίοδο τα ετήσια ακαθάριστα έσοδα υπερέβησαν το εκάστοτε ισχύον όριο.

Για την τήρηση ή την παύση της τήρησης του βιβλίου αποθήκης στην περίπτωση αύξησης των οριζόμενων ορίων, λαμβάνονται υπόψη τα νέα όρια και για τις δύο προηγούμενες χρήσεις που λήγουν μέχρι το χρόνο έναρξης ισχύος των νέων ορίων.

5.   Στο βιβλίο αποθήκης που τηρείται σύμφωνα με όσα ορίζονται
στις παραγράφους 1 έως 2 αναγράφεται και η χρονολογία εισαγωγής ή
εξαγωγής κατά περίπτωση, με μνεία του οικείου δικαιολογητικού εγγρα-
φής. Η ενημέρωση της εξαγωγής μπορεί να γίνεται με μία συγκεντρωτική
εγγραφή σε ημερήσια βάση ανά είδος και σειρά στοιχείων που εκδίδον-
ται, με την προϋπόθεση ότι, όταν ζητηθεί από τον έλεγχο και στο χρόνο
που ορίζεται από αυτόν, είναι δυνατή η εκτύπωση ή η σύνταξη κατάστα-
σης με την αναλυτική κίνηση ανά παραστατικό όλων ή μερικών ειδών.

Σε ιδιαίτερες μερίδες του βιβλίου αποθήκης της έδρας παρακολου­θούνται:

α) η κίνηση κάθε υποκαταστήματος με εξαρτημένη λογιστική κατ’ είδος, ποσότητα και αξία κατά την εισαγωγή και εξαγωγή, β) η κίνηση κάθε αποθηκευτικού χώρου κατ’ είδος και ποσότητα κατά την εισαγωγή και εξαγωγή, γ) τα αγαθά που βρίσκονται σε τρίτους για οποιονδήποτε σκοπό κατ’ είδος, ποσότητα και ανά τρίτο επιτηδευματία.

Όταν στο υποκατάστημα τηρείται βιβλίο αποθήκης κατ’ είδος, πο­σότητα και αξία ή στον αποθηκευτικό χώρο κατ’ είδος και ποσότητα, η μερίδα του υποκαταστήματος ή του αποθηκευτικού χώρου που τηρείται στην έδρα μπορεί να ενημερώνεται με τη συνολική μηνιαία κίνηση του υποκαταστήματος ή του αποθηκευτικού χώρου εντός του επόμενου μή­να.

6.  Στο υποκατάστημα από τα βιβλία του οποίου εξάγεται αυτοτελές
λογιστικό αποτέλεσμα τηρείται ίδιο βιβλίο αποθήκης σύμφωνα με όσα
ορίζονται από τις διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων.

Στο υποκατάστημα από τα βιβλία του οποίου δεν εξάγεται αυτοτε­λές λογιστικό αποτέλεσμα ή στον αποθηκευτικό χώρο μπορεί να μην τη­ρείται ίδιο βιβλίο αποθήκης, με την προϋπόθεση ότι θα δίνονται στον έ­λεγχο άμεσα τα ποσοτικά υπόλοιπα των μερίδων του βιβλίου αποθήκης του υποκαταστήματος ή του αποθηκευτικού χώρου, μέχρι την ημέρα που σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 17 και της πα­ραγράφου 2 του άρθρου 24 έπρεπε να έχει γίνει ενημέρωση του.⁽³⁾

Όταν στην έδρα δεν ενεργείται αποθήκευση ή διακίνηση αγαθών ή δεν ενεργούνται αγορές ή πωλήσεις και υπάρχει ένα υποκατάστημα, το βιβλίο αποθήκης μπορεί να τηρείται μόνο στο υποκατάστημα.

Όταν οι εγκαταστάσεις του επιτηδευματία στεγάζονται στον ίδιο ή σε συνεχόμενο κτιριακό χώρο, μπορεί να τηρείται για κάθε αγαθό μία ε­νιαία μερίδα για όλες τις εγκαταστάσεις.

Όταν επαγγελματικές εγκαταστάσεις του επιτηδευματία απαλλάσ­σονται από την έκδοση δελτίων αποστολής, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης γ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 11 του Κώδικα αυτού, μπορεί να τηρείται για όλες τις απαλλασσόμενες εγκαταστάσεις από την έκδοση δελτίων αποστολής μία ενιαία μερίδα για κάθε αγαθό.^w

7.  Αντί του τρόπου τήρησης του βιβλίου αποθήκης που ορίζεται
από τις διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων μπορεί να τηρείται:

Α)⁽⁵⁾Στην έδρα ή στο υποκατάστημα με αυτοτελή λογιστική μερίδα «Κεντρικής Αποθήκης» για όλες τις εγκαταστάσεις, στην οποία καταχω­ρούνται για κάθε αγαθό: α) κατά ποσότητα και αξία οι αγορές και οι πω­λήσεις, β) η ποσότητα των πρώτων υλών, που διατέθηκαν για επεξερ­γασία και γ) η ποσότητα των έτοιμων προϊόντων και υποπροϊόντων που παράχθηκαν.

Η αξία κτήσης των πρώτων υλών, που διατέθηκαν στην παραγω­γή, καθώς και το κόστος των έτοιμων προϊόντων και υποπροϊόντων που παράχθηκαν τίθεται στο τέλος της χρήσης με την κοστολόγηση.

B)^r^6;Στην έδρα βιβλίο αποθήκης σε ιδιαίτερες μερίδες ανά επαγ­γελματική εγκατάσταση και ανά τρίτο κατ’ είδος και ποσότητα κατά την εισαγωγή και εξαγωγή.

Γ) Στην έδρα μια μερίδα ανά τρίτο, κατ’ είδος και ποσότητα, για τα αγαθά που βρίσκονται σε τρίτους για οποιονδήποτε σκοπό.

8.  Ο επιτηδευματίας που είναι υπόχρεος στην τήρηση βιβλίου α-
ποθήκης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 2 του άρθρου αυ-
τού, τηρεί για τα ίδια προϊόντα στην έδρα του ή στο υποκατάστημα που
εξάγει αυτοτελές αποτέλεσμα:

Α) Βιβλίο τεχνικών προδιαγραφών με ιδιαίτερη μερίδα κατ’ είδος προϊόντος, στην οποία αναγράφονται:

α)⁽⁷⁾Εντός δέκα (10) ημερών από την ολοκλήρωση της πρώτης παραγωγής κάθε προϊόντος οι τεχνικές προδιαγραφές αυτού. Οι τεχνικές προδιαγραφές περιλαμβάνουν πλην των άλλων τεχνικών δεδομένων τη για κάθε μονάδα παραγόμενου έτοιμου προϊόντος απαιτούμενη ποσότη­τα πρώτων υλών, καθώς και την προϋπολογιζόμενη φύρα παραγωγής. Για τα εξατομικευμένα αγαθά που κατασκευάζονται κατόπιν παραγγελίας του πελάτη αντί της αναγραφής τεχνικών προδιαγραφών καταχωρείται πριν από την έναρξη της παραγωγής στο βιβλίο τεχνικών προδιαγραφών ή στο βιβλίο αποθήκης πλήρης περιγραφή των προϊόντων που παραγ­γέλλονται.

β) Μέχρι το κλείσιμο του ισολογισμού οι κανόνες του καταμερισμού του εργοστασιακού κόστους, οι οποίοι ακολουθούνται πάγια.

Β) Βιβλίο παραγωγής κοστολογίου με ιδιαίτερη μερίδα κατ’ είδος, στο οποίο:

α)^<8)Συγκεντρώνονται το βραδύτερο εντός της προθεσμίας σύντα­ξης του ισολογισμού οι εντός της διαχειριστικής περιόδου που έληξε πο­σότητες πρώτων υλών που αναλώθηκαν για την παραγωγή έτοιμου προ­ϊόντος και υποπροϊόντος, καθώς και οι ποσότητες έτοιμου προϊόντος και υποπροϊόντων που παρήχθησαν μέσα στην ίδια διαχειριστική περίοδο.

β) Προσδιορίζεται για το έτοιμο προϊόν το βραδύτερο εντός της ττροθεσμίας σύνταξης του ισολογισμού το εργοστασιακό κόστος με βάση τους καταχωρημένους στο βιβλίο τεχνικών προδιαγραφών κανόνες.

Το βιβλίο παραγωγής - κοστολογίου δεν τηρείται, όταν τα δεδομένα του προκύπτουν από τους λογαριασμούς της ομάδας 9 του Ε.Γ.Λ.Σ. (π.δ. 1123/1980).

9.   Δεν υποχρεούται:

Α) Στην τήρηση βιβλίου αποθήκης:

α) ο εκμεταλλευτής ελαιοτριβείου,

β) Ο πρατηριούχος χονδρικής πώλησης καπνοβιομηχανιών προϊ­όντων,

γ) ο πωλητής βενζίνης και πετρελαίου για λογαριασμό τρίτου, δ) ο εκμεταλλευτής πρατηρίου υγραερίου αυτοκινήτων, ε) ο εκμεταλλευτής πρατηρίου υγρών καυσίμων και λιπαντικών αυ­τοκινήτων,

στ) ο εκμεταλλευτής εστιατορίου ή ζαχαροπλαστείου, ζ) ο εκμεταλλευτής ξενοδοχείου ή ξενώνα ή κάμπινγκ, η) ο πωλητής νωπών οπωρολαχανικών και ιχθύων, θ) ο πωλητής νωπών αγροτικών προϊόντων, πλην νωπών οπωρο­λαχανικών και ιχθύων, εκτός της χώρας κατά ποσοστό τουλάχιστον ογ­δόντα τοις εκατό (80%) των συνολικών ετήσιων ακαθάριστων εσόδων του,

ι) ο παραγωγός κινηματογραφικών και τηλεοπτικών ταινιών, ια) ο πράκτορας εφημερίδων και περιοδικών, ιβ) ο εκμεταλλευτής κλινικής,

ιγ) ο επιτηδευματίας που ασχολείται με την κατασκευή δημόσιων ή ιδιωτικών τεχνικών έργων ή την ανέγερση και πώληση οικοδομών,

ιδ) ο επιτηδευματίας που λειτουργεί μετά από έγκριση του Υπουρ­γείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων ως «Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης», που προβλέπεται από την παράγραφο 19 του άρθρου 2 του ν. 2939/2001 (ΦΕΚ 179 Α’),

ιε) ο πωλητής ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και αερίων γε­νικά που διατίθενται με συνεχή ροή.

Στις περιπτώσεις της παραγράφου αυτής, προκειμένου για επιτη­δευματία που έχει παράλληλα και άλλη δραστηριότητα, για την υποχρέ­ωση τήρησης βιβλίου αποθήκης η άλλη δραστηριότητα κρίνεται αυτοτε­λώς.

Β) Στην τήρηση του βιβλίου αποθήκης κατά την εξαγωγή ο εκμε­ταλλευτής καταστήματος Σούπερ - Μάρκετ που ασχολείται με την κατά κύριο λόγο λιανική πώληση με το σύστημα της «αυτοεξυπηρέτησης» ει­δών διατροφής, κρέατος, απορρυπαντικών, ποτών, ειδών οικιακής χρή­σης και άλλων ειδών.

Γ) Στην τήρηση βιβλίου τεχνικών προδιαγραφών:

α) ο εκμεταλλευτής λατομείου, μεταλλείου, ορυχείου για τα πρωτο­γενή υλικά που εξορύσσονται,